Διήμερο εκδηλώσεων αφιερωμένων στον πρώτο πολεοδόμο του ελληνικού κράτους Σταμάτη Βούλγαρη που σχεδίασε το 1829 το πρώτο Σχέδιο της Πάτρας διοργανώνει στην Πάτρα η Εταιρεία Αχαϊκών Σπουδών (ΕΑΣ) σήμερα Πέμπτη και αύριο Παρασκευή 12 & 13 Δεκεμβρίου 2024. Οι εκδηλώσεις, με αφορμή τα 250 χρόνια από τη γέννηση του Βούλγαρη, εντάσσονται στο πλαίσιο του ευρύτερου προγράμματος δράσεων της ΕΑΣ που υλοποιείται με την αιγίδα και την οικονομική υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού.
Σήμερα Πέμπτη, 12 Δεκεμβρίου στις 5.30 το απόγευμα στην Αγορά Αργύρη (Αγ. Ανδρέου 12) θα πραγματοποιηθεί εκδήλωση με παρουσίαση πτυχών από τη ζωή και το έργο του Βούλγαρη, καθώς και διαπραγμάτευση θεμάτων για την πολεοδομική και αρχιτεκτονική ταυτότητα της Πάτρας, όπως αυτή εξελίχθηκε από τον 19ο αιώνα ως σήμερα. Η εκδήλωση θα πλαισιωθεί από έκθεση χαρτών της Πάτρας με τεκμήρια από το αρχείο του Δήμου Πατρέων.
Αύριο Παρασκευή 13 Δεκεμβρίου από τις 10.00 το πρωί η έκθεση θα έχει μεταφερθεί στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Πατρών (Σχεδιαστήριο 5), όπου θα γίνει ο δεύτερος κύκλος ομιλιών και σχετική επιστημονική συζήτηση.
Ο Σταμάτης Βούλγαρης γεννήθηκε στην Κέρκυρα, στο Ποτάμι Λευκίμμης, το 1774. Μετά τη ρωσοτουρκική πολιορκία της Κέρκυρας (1799) έγινε αξιωματικός του Γαλλικού Στρατού και σπούδασε πολεοδόμος στο Κολέγιο των «Τεσσάρων Εθνών» και στην ιστορική και γεωγραφική υπηρεσία του γαλλικού στρατού, ενώ πήρε μαθήματα ζωγραφικής.
Στις 5 Δεκεμβρίου 1828 ανέλαβε να ετοιμάσει το σχέδιο της νέας πόλης των Πατρών, το οποίο υπέβαλε στις 26 Ιανουαρίου 1829 στον Ι. Καποδίστρια, ο οποίος και το ενέκρινε. Ο Βούλγαρης εφάρμοσε τον ορθογωνικό τύπο στο ρυμοτομικό πλέγμα της Πάτρας, επιβάλλοντας την ύπαρξη εσωτερικών ακάλυπτων χώρων (αυλών) σε όλες τις οικοδομές. Θέλησε μάλιστα να καλύψει την οικονομική δαπάνη για τη δενδροφύτευση της πόλης, από την αμοιβή του για το σχέδιο. Το οραματικό σχέδιο του Βούλγαρη εφαρμόστηκε τελικά με πολλές αλλοιώσεις.
Οι εκδηλώσεις της Εταιρείας Αχαϊκών Σπουδών πραγματοποιούνται με τη συνεργασία του Τμήματος Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Πατρών και του Τεχνικού Επιμελητηρίου, ΤΕΕ τμήμα Δυτικής Ελλάδας. Τις εκδηλώσεις υποστηρίζουν το Τμήμα Διοίκησης Τουρισμού του Πανεπιστημίου Πατρών, η Εταιρεία Κοινωνικής Δράσης και Πολιτισμού Κοινο-Τοπία και το Μosaic//Πολιτισμός & Δημιουργικότητα.
